İzmir’in Bazı Korunmaya Değer Ağaçları
Mustafa Batur
Orman Mühendisleri Odası
İnsanoğlu var olduğundan bu yana ormanlar ve ağaçlarla iç içe yaşamıştır. İnsanoğlu barınma,
ısınma ve beslenme gibi en temel ihtiyaçlarını ormanlardan karşılamışlardır. Bugün her ne
kadar teknoloji ilerlemiş büyük kentler oluşmuş olsa da, orman ve ağaç yaşamın kaynağıdır.
Doğanın en önemli halkası olan ormanlar ve ağaçlar toplumların soyut dünyalarını da
derinden etkilemiştir. Kimi zaman toplumun inançlarında ve folklorunda yeri olan bazı
ağaçlar binlerce yıllık ömürleriyle günümüze kadar yaşamışlardır. Bu ağaçlar genellikle
diğerlerine göre oldukça yaşlı ve özellikleri sıra dışıdır. Bu ağaçlar “Anıt Ağaç” veya
“Tabiat Anıtı” adıyla tescillenip korunurlar.
Bu ağaçlarla bağlantılı olarak nesilden nesile anlatılan hikaye ve efsaneler toplumsal kültürün
gelişmesi ve yeni nesillere aktarılmasında büyük önem taşır. Görsel özellikleriyle de büyük
bir seyir zevkine sahiptirler. Bu ağaçlar muhteşem görünüşleriyle insanların ilgi odağı
olurken, son yıllarda dünyada ve ülkemizde önem kazanan ekoturizm aktivitelerinin önemli
elemanlarından birisi haline gelmiştir.
Anıtsal nitelikli ağaçların diğer korunan varlıklardan farkı ise canlı olmalarıdır. Bu özellikleri
nedeniyle bilimsel çalışmalar için de önemli objelerdir.
Ülkemizdeki korunmaya değer ağaçların birçoğu günümüze kadar, konuya ilgi duyan bilim
adamları ve araştırmacılar tarafından incelenmiş ve kayıt altına alınmıştır. Ancak yapılan
incelemelere göre İzmir sınırları içinde olup da Türkiye çapında büyük öneme sahip
ağaçlardan bazılarının literatürde yer almaması dikkat çekicidir. Örneğin; Bayındır ilçesi
Kızıloba köyündeki “Aslan Kavak” isimli çınar ağacı ülkemizin en kalın gövdeli ağacıdır.
Yine Kemalpaşa’da bulunan “Palamut Meşesi” görselliği ve boyutlarıyla eşsizdir.
Bu bildiride; İzmir ilindeki korunmaya değer bazı önemli ağaçlar tarihi, görsel, fiziksel ve
folklorik özellikleriyle tanıtılırken ilin kültür ve turizmine olan katkıları değerlendirilmiştir.